Deze kanjer van een populier aan de IJssel bij de Badhuisweg in Zutphen staat bij plaatselijke scholieren bekend als de dikke boom. In het verleden dacht men dat het een inheemse Zwarte Populier was, maar aan de bladvorm, de schors en de vertakking is te zien dat het hier om een Canadapopulier gaat: een hybride tussen de Europese en een Amerikaanse populier. Wel van een oudere kloon met een vrij onregelmatige vertakking. Volgens eerdere schattingen zou hij rond 1880-’90 zijn geplant, maar gezien de groeisnelheid en onderstaande oude foto is 1910-’20 realistischer.
Het schijnt een oude bakenboom te zijn die vroeger door de scheepvaart werd gebruikt als oriëntatiepunt: bakenbomen zijn door Rijkswaterstaat begin 20e eeuw veel geplant langs de grote rivieren. Ze dienden om de schipper de vaargeul te tonen, wanneer de waterstand in de rivier zodanig hoog was, dat ze oevers van de rivier niet konden zien. Tegenwoordig heeft men hiertoe allerlei moderne navigatieapparatuur.
Foto: Sija van der Meulen
Van een vroegere bewoonster van de badhuisweg, mevrouw Annie Dop-Reudink, kregen we via Astrid Werdmuller in maart 2003 de volgende foto’s en informatie.
Leuk is te zien hoe de boom zich heeft ontwikkeld van jong staakje tot markante bejaarde, met een stamomtrek van 530 cm en een hoogte van 28 meter. Overigens kan de boom nog jaren mee, ondanks de wond maakt hij een zeer gezonde indruk. Hij staat pal op de westenwind maar deze drukt hem tegen de dijkhelling aan, zodat we niet verwachten dat hij makkelijk wordt ontworteld.
Deze foto is gemaakt op 30 augustus 1930. Het gaat beslist om dezelfde populier. Hier is de boom zichtbaar niet ouder dan 10 tot 15 of hooguit 20 jaar, dus 1910-1920 als plantjaar komt aardig in de richting.
De populier op 8 januari 2004, ongeveer vanuit dezelfde hoek als in 1930. De tak linksonder is nog herkenbaar. De tak rechtsonder is niet meer aanwezig, zoals hieronder is te lezen. Op die plek zit inderdaad een flink litteken, dat na meer dan 80 jaar nog een beetje bloedt.
Beste Astrid,
Hierbij foto’s van de boom van de Badhuisweg. Ik woonde er pal tegenover, natuurlijk op de oude rooilijn en de oude hoogte, van 1933 t/m 1939. Het verhaal van de bakenboom heb ik nooit gehoord; het zou kunnen zijn dat de schepen het gebruikten als markering voor de ingang van de haven van het graanbedrijf van Wormgoor. Over de ouderdom laat ik me niet uit maar waar is wel dat het grote litteken aan de rechterkant beneden is veroorzaakt in opdracht van mijn moeder. Ze vond dat ze gehinderd werd in het uitzicht op de IJssel. Gisteren was de oudste zoon met zijn vrouw hier en ik toonde trots de boom op een foto die ik genomen had met mijn verjaardagskado voor mijn elfde verjaardag, genomen op het toen nog kale veld aan de Badhuisweg. Hij was al wel fors hè? Nu moet de leeftijd wel te schatten zijn door biologen of aanverwante lieden.
vr.gr. Annie Dop-Reudink (e-mail maart 2003).